ประตูไฟฟ้าซ่อนมือจับ จุดเสี่ยงใหม่ในรถยนต์ไฟฟ้า จ่อโดนแบนในจีนหลังเกิดเหตุไฟไหม้เสียชีวิต

ประเด็นความปลอดภัยของรถยนต์ไฟฟ้ากำลังถูกจับตามองทั่วโลก หลังเกิดเหตุไฟไหม้จากอุบัติเหตุร้ายแรงที่ทำให้ผู้โดยสารไม่สามารถเปิดประตูเพื่อหลบหนีออกมาได้ เนื่องจากระบบไฟฟ้าของรถดับลง ส่งผลให้กลไกการเปิดประตูไฟฟ้าแบบซ่อนมือจับ (flush door handles) ไม่ทำงาน ซึ่งกำลังกลายเป็นหนึ่งในข้อถกเถียงด้านความปลอดภัยของรถยนต์ยุคใหม่ โดยเฉพาะในจีนซึ่งกำลังพิจารณาแบนระบบดังกล่าว

กรณีที่ได้รับความสนใจมากที่สุดคือเหตุการณ์ที่เกิดกับรถ Tesla Model Y ซึ่งประสบอุบัติเหตุและเกิดเพลิงไหม้ แม้ประตูไม่ได้รับความเสียหายทางกายภาพ แต่เมื่อระบบไฟฟ้าของรถดับลง การเปิดประตูจากภายนอกหรือแม้แต่จากภายในก็ทำไม่ได้ ผู้โดยสารด้านหน้าที่ยังมีสติไม่สามารถหลบหนีออกมาได้เอง ขณะที่เจ้าหน้าที่กู้ภัยก็ไม่สามารถเปิดประตูทันเวลา

แม้ Tesla จะไม่ใช่แบรนด์แรกที่ใช้มือจับประตูแบบฝังเรียบ แต่ก็เป็นหนึ่งในค่ายที่ผลักดันให้ดีไซน์นี้กลายเป็นมาตรฐานในรถยนต์ไฟฟ้ารุ่นใหม่หลายรุ่น เช่น Ford Mustang Mach-E, Nissan Leaf และ Kia EV6 จุดร่วมของระบบเหล่านี้คือการพึ่งพาแบตเตอรี่แรงดันต่ำเพื่อควบคุมกลไกการเปิดประตู เมื่อไฟดับจากอุบัติเหตุ ไฟไหม้ หรือแบตหมด ระบบเปิดประตูจึงไม่ทำงาน

ปัญหานี้ไม่ใช่เรื่องใหม่ ย้อนไปถึงปี 2015 ก็มีเหตุการณ์คล้ายกันเมื่อชายวัย 72 ปีเสียชีวิตพร้อมกับสุนัขของเขาภายใน Chevrolet Corvette หลังจากแบตเตอรี่ของรถหมด และเขาไม่สามารถออกจากรถได้ทันเวลา ที่น่าเศร้าคือ รถมีตัวเปิดประตูฉุกเฉินแบบแมนนวลอยู่ใกล้ตัวเขาเพียงไม่กี่นิ้ว แต่เขาไม่รู้ว่ามันอยู่ตรงไหน

แม้รถหลายรุ่นจะมีตัวเปิดประตูแบบแมนนวลซ่อนอยู่ แต่ผู้ใช้ส่วนใหญ่กลับไม่รู้ว่ามันอยู่ตรงไหนหรือใช้งานอย่างไร และในบางกรณี ผู้โดยสารอาจได้รับบาดเจ็บหรือหมดสติหลังเกิดอุบัติเหตุ ทำให้ไม่สามารถใช้ระบบแมนนวลได้ทันเวลา ยิ่งในกรณีของผู้โดยสารหญิงใน Tesla คันที่เกิดเหตุ เธอถูกถุงลมนิรภัยบีบติดอยู่ในเบาะและไม่สามารถขยับได้ ก่อนที่จะได้รับความช่วยเหลือในสภาพที่บาดเจ็บสาหัส ทั้งจากการสูดควันและแผลไฟไหม้ระดับรุนแรงบนใบหน้า ปัจจุบันเธอกำลังยื่นฟ้อง Tesla โดยอ้างว่าดีไซน์ประตูไฟฟ้าแบบนี้ไม่ปลอดภัยและก่อให้เกิดความเสี่ยงถึงชีวิต

ปัญหาไม่ได้จำกัดแค่ Tesla เท่านั้น Ford เคยมีการเรียกรถ Mustang Mach-E กลับมาแก้ไขปัญหาเรื่องมือจับประตู ขณะที่ Fisker ก็ประสบปัญหาคล้ายกันก่อนที่บริษัทจะล้มละลาย เช่นเดียวกับกรณีที่เจ้าของ Rivian R1S รายหนึ่งติดอยู่ในรถนานกว่า 45 นาทีขณะเกิดควันในห้องโดยสารเพราะระบบไฟฟ้าขัดข้อง

ในปัจจุบัน จีนซึ่งเป็นหนึ่งในตลาดรถยนต์ไฟฟ้าที่ใหญ่ที่สุดในโลก กำลังพิจารณาออกกฎหมายใหม่ที่จะห้ามใช้มือจับประตูแบบฝังเรียบเต็มรูปแบบ และอาจบังคับให้รถทุกคันต้องมีมือจับประตูที่สามารถใช้งานได้แม้ไม่มีระบบไฟฟ้า ทั้งจากภายนอกและภายในรถ หากมีการบังคับใช้จริง กฎใหม่นี้อาจส่งผลกระทบต่อการออกแบบรถยนต์ไฟฟ้าทั่วโลก เนื่องจากค่ายผู้ผลิตหลายรายพึ่งพาตลาดจีนเป็นแหล่งรายได้หลัก

แม้ดีไซน์สมัยใหม่จะช่วยให้รถดูเรียบหรูและลดแรงต้านอากาศ แต่ความซับซ้อนที่เพิ่มขึ้นอาจกลายเป็นอันตรายเมื่อเกิดเหตุฉุกเฉิน ปัจจุบันยังไม่มีคำตอบแน่ชัดว่าสมดุลระหว่างดีไซน์และความปลอดภัยควรอยู่ที่จุดใด แต่สิ่งหนึ่งที่แน่นอนคือ ผู้ใช้รถทุกคนควรเรียนรู้วิธีใช้งานระบบเปิดประตูฉุกเฉิน และผู้ผลิตควรทบทวนแนวทางการออกแบบใหม่ เพื่อให้ความสวยงามไม่ต้องแลกมาด้วยชีวิต

ที่มา Carscoops